For an English version of this post, please click here.
Ortakgelecegimiz.com’un da uğrunda çaba gösterdiği iklim değişikliği farkındalığı konusunda tüketicilerde bilinç oluştukça, bu durumdan yararlanmak isteyen şirketlerin sayısı da artıyor. Ülkemizde özellikle son zamanlarda, ‘yeşil’ ya da sürdürülebilir olduklarına yönelik firma sayısında ciddi bir artış gözlemliyorum. Firmaların sürdürülebilir oldukları iddiası ise her zaman gerçeği yansıtmıyor. Çevreci olmadığı hâlde, öyleymişçesine reklam kampanyası yürütülmesine ise, yeşil badana, greenwashing deniyor. Yeşil badana neden yapılıyor diye soracak olursak da, cevap gittikçe değişen tüketici tercihlerinin altında yatıyor. Forbes’ta yer alan bir habere göre, tüketicilerin %87’si fırsat olursa sosyal ya da çevresel bir yararı olan ürünü satın almayı tercih ediyor.[1] Bu yüzden de yeşil badananın farkında olmak tüketiciler için oldukça önemli. Birleşmiş Milletler ActNow hareketinin de işaret ettiği gibi, tüketicilerin paralarını akıllıca harcaması iklim değişikliği ile mücadelede önem arz ediyor. O hâlde, yeşil badananın farkına varmak için kullanılabilecek yöntemlerden bazılarına bakalım.
- Kelime seçimlerine dikkat et:
Doğa dostu, çevreci gibi ifadelerin ürünlerin tanıtımında kullanılması oldukça yaygın bir durum. Bu tür ifadeler ile karşılaşıldığında daha dikkatli olmak ve ürünün gerçekten de çevreci olduğuna dair sertifikaları olup olmadığını değerlendirmek gerekiyor. Örneğin, tekstil sektöründe ‘vegan’ ibaresinin kullanılması, genellikle plastik gibi sentetik ürünlerin kullanıldığı anlamına geliyor. Plastiğin çevreciliği konusunda ise kimsenin şüphesi yok.
- Renk ve görsel tercihlerinin farkında ol:
Ürün tanıtımında ve firma logolarında doğaya ilişkin görsellerin sıkça kullanılması yeşil badananın en çok rastlanan örneklerinden. Ürün tanıtımlarında yeşil rengin kullanılması da, firmaların sıkça başvurduğu taktiklerden.
- Daha derinlemesine araştır:
Yeşil badanaya başvurduğu düşünülen firmalara dair daha derinlemesine araştırılma yapılması, yeşil badananın tespit edilmesinin en sağlam yollarından biri. Bu tür firmaların internet siteleri, reklam kampanyaları vb. incelendikçe, çevrecilik konusunda yeteri kadar şeffaf olmadıkları fark edilebilir. Çevre konusunda gerçek ve ciddi adımlar atan firmaların bunu şeffaf bir biçimde ilan edeceğinden şüphe duyulmamalı.
- Şirket ortaklıklarını kontrol et:
Emisyon yoğun bazı firmalar, bu durumu maskelemek için görece daha düşük karbon emisyonlu firmalar satın alıp reklam faaliyetlerini bu firmalar üzerinden yürütülebiliyorlar. Tüketiciler iklim hareketlerinde yer almak istiyorsa, harcamaların nihai olarak gideceği ana şirketler hakkında bilgi sahibi olmalı.
Sonuç olarak, yeşil badana gittikçe yaygınlaşıyor; 2021’de yayımlanan bir rapora göre, tekstil sektöründeki sürdürülebilirlik iddialarının neredeyse %60’ı yeşil badana[2]. Sonuç olarak, iklim konusunda bireylerde farkındalık arttıkça bundan kâr elde etmek isteyen firmaların sayısı da artacak, bu yüzden de tüketicilerin yeşil badana açısından farkındalık geliştirmesi önem arz ediyor.
[1] https://www.forbes.com/sites/forbesnycouncil/2018/11/21/do-customers-really-care-about-your-environmental-impact/?sh=495a3536240d
[2] https://www.greenqueen.com.hk/fashion-brands-sustainability-claims-greenwashing/
Ortak Geleceğimiz 